Een van de vele troeven van Zwitserland is het uitstekende treinnetwerk. Klinkt misschien minder “wow” als majestueuze bergen, magnifieke meren en magische dorpjes – waar je je soms terug in de tijd lijkt te voelen, maar de Zwitsers zijn hun tijd ver vooruit als het komt over milieubewustzijn en respect voor de natuur. Maar wat als ik je nu eens vertel dat reizen met de trein door Zwitserland ideaal is om al de troeven van het land te leren kennen? In dit artikel neem ik je me langs enkele van de mooiste treinroutes en geef ik je tips voor jouw Interrail door Zwitserland.
Reizen met de trein heb ik altijd graag gedaan en eens “thuis” vertrekken met de trein – in plaats van eerst het vliegtuig in – wou ik al lang eens doen. Ik kocht me dus een digitale Interrail pas en trok de bergen in naar Zwitserland! Ik neem je graag mee aan de hand van meer dan 90 foto’s.
Een overzicht met handige links naar het juiste deel in het artikel:
Budget voor Interrail Zwitserland
Het zal geen verrassing zijn, maar Zwitserland is geen goedkoop land. Gelegen in centraal-/west-Europa, maar de cost of living/ traveling is er een stuk hoger dan in zijn buurlanden. Je betaalt er in Zwitserse Frank en 1 CHF is net iets minder dan 1 euro waard, dus voor de eenvoud rekende ik altijd voor mezelf dat het gewoon gelijk was. Voor je budget voorzie je best €100-200 per dag per persoon. Een bed in een hostel kost je CHF40-50 per nacht, een cappuccino kost je CHF4-5, een uithaal lunch uit de supermarkt CHF 7-10 en uit eten op restaurant geeft je al snel een rekening van CHF 30-60 per persoon.
Wil je je budget onder controle houden? De makkelijkste manier om te besparen is door zelf te koken en weinig uit eten te gaan. Coop en Migros zijn supermarkten in Zwitserland die je op veel plekken gaat tegen komen. Ze hebben zowel een goed aanbod verse groenten als wat opties voor microwave meals, noodle cups en lunch on the go. Zorg dat je van thuis een set bestek meeneemt dat je kan gebruiken hiervoor. Wat ik opvallend vond is dat de Zwitserse hostels weinig gemeenschappelijke voorzieningen hadden. Zo hadden de hostels waar ik in bleef, geen keuken ter beschikking maar louter een waterkoker en microgolf.
En uiteraard is ook reizen met een Interrail pas een goede manier om je budget onder controle te houden. Je hoeft namelijk voor weinig trajecten nog een extra reserveringskost te betalen. Of je pakt je reis door Zwitersland helemaal anders aan en je kiest ervoor om te kamperen en misschien wel om er een roadtrip van te maken!
Welke Interrail pas is het beste voor Zwitserland?
Als je er voor kiest om te vliegen naar Zwitserland en niet met de trein thuis te vertrekken, dan kan de Swiss Rail Pass mogelijks interessanter zijn dan een Country of Global Pass van Interrail. Het hangt af van de route die je wilt doen. Omdat ik ook heel graag Jungfraujoch wou bezoeken, gebruikte ik 6 reisdagen. Doe je dit niet, dan kom je toe met een Interrailpas voor 5 reisdagen.
Je hebt vier opties:
Interrail Global Pass: Dit is een Interrail Pass waarmee je in 33 landen in Europa kan reizen. Ideaal dus als je van thuis wilt vertrekken met de trein, of nog door wilt reizen na Zwitserland. Je hebt hier twee types in: een waar je kiest voor X reisdagen/1of 2 maand of voor Y dagen continue reizen. Dat laatste wilt zeggen dat je dus elke dag de trein kan nemen. Alle soorten vind je terug op de website van Interrail maar hierbij de passen die voor mijn route relevant zijn: €335 voor 7 reisdagen in één maand of €282 voor 5 reisdagen. Goedkopere passes zijn beschikbaar voor jongeren (18-27j) en seniors (60+).
Interrail One Country Pass: Als je vliegt heen/terug Zwitserland, is deze pass goedkoper. Hiermee mag je enkel reizen in Zwitserland, maar het leuke is dat je bijvoorbeeld ook de Bernina Express tot Tirano in Italië mag nemen. De One Country Pass voor Zwitserland is enkel beschikbaar in de formule van X reisdagen/1 maand. Deze kost je €218/6 reisdagen of €197 voor 5 reisdagen.
Swiss Travel Pass: Een Pass die meer is dan enkel een treinpas. Het voordeel van de Swiss Travel Pass in vergelijking met een Interrail Pass is dat toegang tot veel musea is inbegrepen, net zoals het openbaar vervoer in veel steden. Je dient, net zoals bij de Interailpass, enkel nog je verplichte zitplaatsreservering voor de panorama wagons doen voor zoals bijvoorbeeld voor de Bernina Express. Deze Pass is geldig voor X opeenvolgende dagen en kost je €287/4d of €367/6d of €397/8d.
Swiss Travel Pass Flexi: het flexibele broertje van de Swiss Travel Pass. Deze is geldig voor X reisdagen binnen 1 maand. €330/4d of €392/6d.
Zelf koos ik voor de Interrail Global Pass met zeven reisdagen, waarvan ik er uiteindelijk zes gebruikte.
Interrail Zwitersland route 1 week
In het kort was mijn route: Leuven-Zurich-Chur-Tirano-Lugano-Locarno-Interlaken-Leuven. En omdat ik wel van cijfertjes hou, deel ik die hier ook graag. Wel goed om te weten: ik nam bewust niet de kortste route van A naar B omdat het mij om de reis en routes ging en niet louter om de bestemming. Maar dus, cijfers! Ik kon in totaal 1d 14h 15m uit het raam kijken. Goed voor 30 treinen en 2306km, zo bezocht ik 22 plekken in 4 landen op 9 dagen.
Hoezo dan 9 dagen? Een week telt tot maar 7 dagen? Ahja, ik ga er hier even vanuit dat jij 5 dagen per week werkt (maandag – vrijdag) en dat je dus met 5 dagen vakantie, gewoon heerlijk 9 dagen op reis kan. Zaterdag vertrekken en “zondag acht dagen” zoals we dat in België zeggen, ben jij weer terug. Heerlijk toch!
Dag 1: Heenreis
Vanaf België sta je in slechts 7-8u in Zurich, overstappen in Brussel of Luik op de ICE naar Frankfurt. Vanaf Utrecht kan je zelfs rechtstreeks met de ICE naar Basel in 6u en dan nog een goed uur verder naar Zurich. Wil je mijn route liever omgekeerd afleggen? Tel dan ongeveer 2u extra tot Interlaken. Het handige is dat je voor de ICE ook geen extra stoelreservering moet betalen, gewoon even opletten waar je gaat zitten in de trein. Elke stoel heeft namelijk een klein scherm, waarop je kan zien of deze gereserveerd is of niet, en voor welk traject dan wel.
Dag 2: Zürich
Een gezellige stad, gelegen aan een meer (de Zürichsee) en wat uit de kluiten gewassen heuvels. Het is net die ligging in de natuur die ik zo fijn vind: een heerlijke combinatie tussen stad en natuur! Het oude stadscentrum oftewel de Altstadt is mooi en gezellig. Mijn favoriete plek is hier Lindenhof. Zet je in het zonnetje met een meeneemkoffie en een boek, of geniet simpelweg van het uitzicht. Een andere favoriet is om de knalrode Polybahn te nemen tot bij de universiteit. Ook hier heb je een mooi zicht over de stad.
Zin in een boswandeling? Ga dan wandelen bij Uetliberg, zo’n beetje iedereen zijn achtertuin als je in de stad woont. Wandel in een kleine 2u naar Felsenegg en neem van hier de kabelbaan en trein weer naar Zurich. Het handigste is om een Adilis 24h ticket te kopen, waar je 24u lang gebruik mag maken van al het openbaar vervoer in Zürich en de omgeving. Je kan er in de zomer zelfs een boottocht mee maken over het meer.
Mocht het regenen, kan ik je zeker Kunsthaus tippen. Fijn musea waar je kan gaan genieten van enkele klassiekers van Kandinsky, Miro, Monet en Van Gogh om er maar enkele te noemen.
Dag 3: Chur en de omgeving
Tijd om weer de trein op te stappen! Dit keer maar voor een korte rit: in ongeveer 1u15m brengt de trein je via de oevers van de Zürichsee en het kleinere Walensee, je tot in Chur in Graubünden. Een tip: ga links zitten als je wilt genieten van deze uitzichten. Begin november werd ik hier niet alleen op mooie uitzichten over het water getrakteerd, maar ook op bergen vol herfstkleuren met sneeuw op de toppen.
Eerlijk is eerlijk: Chur is niet dé stad die je moet gezien hebben op je treinreis door Zwitserland, maar een straf is het ook niet. Kuier wat door de straatjes en geniet van het dorpse gevoel. Mocht je zin hebben in een stevigere wandeling, wandel dan naar Mittelberg of neem de kabelbaan naar Brambrüesch. Voor die laatste moet je wel de openingsuren checken, want deze ging niet toen ik er was. Het Bünder Kunstmuseum is gesloten op maandag, maar voorts wel een prima optie als je meer zin hebt in een museabezoek. Mijn lievelingsplek in Chur was het uizichtspunt Haldahüttli, van hier start je ook je wandeling naar Mittelberg.
Ik trof Chur op een grijze en regenachtige dag, maar toen het opklaarde besloot ik toch alvast weer de trein op te springen voor een uurtje. Ik reed met een gewone trein naar Filisur, waar ik het Landwasserviaduct ging bekijken. Het leuke is dat ik zo al een klein voorproefje kreeg van mijn volgende dag en tevens dé reden waarom ik in Chur ben: de wereldberoemde Bernina Express! Ook die andere bekende trein rijdt dit stukje: de Glacier Express. Van het station van Filisur naar het zuidelijke uitzichtspunt wandel je 15-20 minuten.
En stoer feitje: Chur ligt vlakbij de Calanda berg, deze regio is gekend voor hun bier en wolven! Ik probeerde enkel het bier uit, met die wolven heb ik geen ervaring.
Dag 4: Bernina Express en even naar Italië
Klaar voor één van de mooiste treindagen van je leven? Zin om iets meer dan 4u tegen het raam te plakken omdat je geen minuut wilt missen? Welcome to the Bernina Express!
Ook al kan je dit traject (Chur, Zwitserland – Tirano, Italië) met een gewone trein afleggen, vond ik het toch een dikke must om voor een kleine meerprijs (aka een stoelreservering) een plekje te hebben in een panoramawagon. Het grootste voordeel van reizen in het laagseizoen (begin november in mijn geval), is dat ik een stoel aan het raam had en dat het rustig was op de trein, zodat ik al eens schaamteloos van kant kon wisselen in de trein. Het beste is om rechts te zitten, voor het beste zicht op het Landwasserviaduct, het Lago Bianco meer en het bijzondere Brusio viaduct bij. Maar ook al lukt het je niet om daar een plekje te reserveren, geen zorgen. De hele route is eigenlijk prachtig vanaf beide kanten van de trein.
En nog een ander voordeel van het reizen met de Bernina Express begin november is dat je kan genieten van drie seizoenen op een dag! Je start met herfstig weer en dito prachtige kleuren in Chur om bij Ospizo Bernina en Alp Grum in 20 centimer sneeuw te belanden, met sneeuw zo ver je maar kan kijken, om dan op terras te kunnen lunchen in een lentezonnetje in Tirano in Italië. Ik denk dat er niet echt een verkeerd seizoen is voor deze treinreis: volgens mij is ze altijd mooi.
Van Tirano reisde ik verder met de Bernina Express Bus naar Lugano, wederom in Zwitserland. Zelf reisde ik nog een halfuurtje verder, naar Locarno in de Ticino streek.
Dag 5: Locarno bij Lago Maggiore
Vandaag even geen trein, maar vooral de benenwagen! Wandel via de oude stad naar Piazza Grande en van hier neem je de Via Crucis naar de kathedraal omhoog. Zweten zal je, maar de mooie Santuario della Madonna del Sasso is de moeite waard. Het is een imposante kathedraal, die binnen rijkelijk versierd is. Maar ook het uitzicht is het meer dan waard! Je hebt ook een schattige blauwe funicular omhoog, maar deze was buiten dienst tijdens mijn bezoek.
Ietsje verderop dan de Orselina kabelbaan of de Madonna del Sasso funicular halte, kan je tig trappen omhoog lopen tot bij Via Eco. Hier start de wandeling naar Conta en heb je eigenlijk al het moeilijkste stuk achter de rug. De wandeling Locarno-Conta is gemakkelijk, redelijk vlak en je doet met de nodige fotostops 2u over de 7 kilometerlange route. Vanaf het eindpunt van de wandeling moet je nog duizend trappen omlaag tot het treinstation van Tenero. Je kan van hier dus gemakkelijk weer terug met de trein naar Locarno. Hiervoor heb je overigens je Interrail Pass niet nodig – je krijgt waarschijnlijk een Ticino pass als je incheckt je in hostel/hotel die je ook gratis toegang geeft tot het openbaar vervoer in de regio. Heel handig!
Mocht je nog geen genoeg hebben van het wandelen (en de trein), reis dan 20 minuutjes verder naar Bellinzona. Een ander mooi, klein dorp waar 3 kastelen de show stelen. Castello di Montebello (met een grasveld vol picknickende locals), Castello di Sasso Corbaro en Castel Grande.
Ik had hierna echter nog geen genoeg gekregen en wandelde via Laggo Maggiore bij zonsondergang van Tenero weer terug naar Locarno. De Via Alle Riva is volledig vlak en op een uurtje heb je nog vijf kilometer extra in de benen. Maar geen zorgen, morgen is het weer een dag boordevol fenomenale treinreizen!
Dag 6: de mooiste treinroutes
Locarno is niet alleen een ideale uitvalsbasis voor Laggo Maggiore, korte en lange hikes of eigenlijk gewoon voor de hele Ticino streek, maar dé hoofdreden dat ik hier verbleef, was eigenlijk een treinreis. Vandaag staan er twee fenomenale treinreizen op de planning. Stukken minder bekend dan zijn wereldberoemde grote broers (Glacier Express & Bernina Express), maar ze zijn de “omweg” meer dan waard.
De Centovalli Express neemt je weer mee door Italië en hier heb ik toch ook mijn ogen uitgekeken. De rit duur slechts 1u50m maar het is puur genieten. Een andere wereld, eentje waar de tijd niet bestaat. De hele route is enkel spoor dus als er een tegenligger gespot wordt, is het even wachten aan een stationnetje tot je elkaar gekruist bent. Begin november wordt je getrakteerd op een vallei vol herfstbladeren, gekleurde bergen waarvan de hoogste besneeuwde toppen hebben. De rivier glijdt door de vallei en lijkt een weg te banen door de geel-oranje bomen. Snoezige Italiaanse dorpjes op de vlakte en hop, weer het bos in, langs godverlaten dorpjes. Het lijken haast spookdorpjes, die enkel bereikbaar zijn te voet met deze trein.
Een keer aangekomen in Domodossola trakteer je jezelf op een Italiaanse koffie en reis je verder naar Montreux aan het meer van Geneve. Je gaat Zwitserland weer in via de Simplon Tunnel. Nu is het tijd voor de Golden Pass Route die je twee uur later met open mond naar buiten kijkend, tot Zweisimmen brengt. Van hier reis je nog 2 uur verder naar Interlaken, langs de Thunsee.
Grappig weetje: veel van de regionale treinen hebben “stops on request”; je moet dus op het knopje duwen om te trein te laten stoppen in het kleine station.
Dag 7-8: hiken nabij Interlaken en het hoogste treinstation van Europa
Vandaag is het weer een dag zonder treinreizen, maar wel met een heerlijke hike. Interlaken is echt de ideale uitvalsbasis voor deze regio. Gelegen tussen Thunersee en Brienzersee en met talrijke hikes in de regio, al dan niet een korte treinrit verder. Ook skiën of paragliden zit hier in het activiteitenaanbod!
Een ideale sweaty hike vond ik de wandeling naar Harder Kulm. Een 12 kilometer heen en terug, of beter gezegd “up and down the hill”. Ik deed er ongeveer 2u over om boven te raken, inclusief fotostops onderweg en op de uitzichtspunten. Ik nam een andere weg naar beneden, en dat gaat sneller dus op 1u15min stond ik weer beneden. Beneden bij de kabelbaan trouwens, dus als jij geen zin hebt in een hike, kan je ook een (retour) ticket kopen voor de kabelbaan. Lauterbrunnen en Grindelwald, beide op een korte treinrit van Interlaken zijn echte hikersparadijsjes! Hier kan je gemakkelijk een week blijven om de omgeving te verkennen, dus echt een aanrader als je van wandelen houdt.
Ook leuk om te doen is om de bus te nemen naar Iseltwald bij de Brienzersee. Het is een schattig dorpje op een schiereiland vol houten huisje met een soort van kasteel. Op een uurtje ben je hier eigenlijk wel rond, maar het is leuk om eens te doen.
Een ander letterlijk en figuurlijk hoogtepunt was mijn bezoek aan het hoogste treinstation van Europa: Jungfraujoch. Via verschillende treinen en stops stijg je uiteindelijk tot 3454 meter hoogte, waar je een prachtig zicht hebt op de 4000-ers Jungfrau, Mönch en de net iets kleinere Eiger berg.
Ja het is duur en toeristisch, maar ja ik vond het toch leuk en eigenlijk verrassend rustig en goed geregeld. En ik ben ook wel gewoon een treinfan (zonder alle locomotieven of treintypes van buiten te kennen) dus voor mij was dit iets dat ik niet wou missen. Met je Interrail Pass pak je een goede korting op de tickets – vergeet wel niet om je mobiele treinpass te activeren voor die dag. Dus als je het mij vraagt een ideale daguitstap.
Een andere fijne daguitstap vanaf Interlaken is naar de Zwitserse hoofdstad Bern. De middeleeuwse binnenstad heeft een eeuwenoud stratenplan, dat dateert van de stichting in 1191. De binnenstad is geklemd in een bocht van de Aare en bijgevolg dus compact en ideaal om te voet te verkennen. Het is een gemoedelijke stad met mooie uitzichten over het water en de bergen.
Dag 9: terugreis
Even ontbijten, een frisse douche en je backpack mag weer mee! Ik nam in Interlaken de ICE met bestemming Berlijn! Ook al had ik heel veel zin om te blijven zitten, ik stapte toch halverwege uit, in Frankfurt. Van hier reis je verder via Brussel of Luik naar jouw bestemming in België of via Utrecht naar elders in Nederland.
Extra tip: reis niet “rechtstreeks” terug vanaf Interlaken, maar reis eerst naar Luzerne als je nog niet genoeg hebt van de mooie treinroutes in Zwitserland. Op de Luzerne-Interlaken Express neemt de trein je mee langs verschillende meren en over de Brünigpass. Luzern is ook ideaal als je een extra reisdag hebt, het stadje is gezellig en het meer is prachtig.
Interrail Zwitserland: praktische informatie
Toch een van de mooiste voordelen van de Europa: vlot reizen doorheen Europa! Een visum heb je niet nodig voor Zwitserland (ondanks dat het geen onderdeel is van de Europese Unie) en het gemak van op heel veel plekken met de kaart te kunnen betalen. Enkel in de kleinere berghutten/-restaurants kan het handig zijn om wat cash op zak te hebben.
Zwitserland is natuurlijk een land dat bezaaid is met bergen en kent dan ook verschillende klimaten waardoor je de vier seizoenen iets anders zal beleven afhankelijk van waar je bent. Het uiterste zuiden van de regio Ticino heeft een heerlijk mediterraan klimaat aan Lago Maggiore, terwijl natuurlijk in de Alpen en het Jura gebergte het in de winter niet of amper boven het vriespunt uitkomt. Ik maakte deze reis begin november en ik wandelde door een dik pak sneeuw in de Alpen bij enkele graden onder nul, zat heerlijk in het zonnetje op terras te lunchen net over de grens met Italië en in Locarno en genoot van herfstwandelingen in Zurich en Interlaken in een warme jas en met mijn muts op.
Hostels in Zwitserland: waar verbleef ik tijdens mijn reis?
Zurich
Green Marmot Capsule Hotel – goede capsules/bedden. De locker is ruim maar bevindt zich op de gang (en dus niet in de kamer). Geen keuken, maar wel een goede ligging. €50pp voor een dormbed.
Chur
Franziskaner Hotel – heerlijk oubollig hotel met lekker ontbijt in de ochtend. Tweepersoonskamer is eenvoudig maar in orde. €75/1p en €120/2p incl ontbijt.
Locarno
Locarno Youth Hostel – ouderwetse jeugdherberg. Houten stapelbedden en dito locker met gammel slot. Weinig gezellig, maar wel een ruime gemeenschappelijke ruimte met borden, bestek, een microgolf en snelkoker. Gratis ontbijt. €55/dormbed of €130/2p kamer.
Interlaken
Interlaken Youth Hostel – het gemoderniseerde broertje van die in Locarno. Goede lockers, degelijke bedden, lekker ontbijt en schappelijke prijzen voor lunch en dinner. Ideale ligging vlakbij het station en startpunt van de hike naar Hardner Klum. €50/dormbed of €140/2p kamer.
Alplodge – Goed alternatief als je wat meer in het stadscentrum wilt verblijven. €55/dorm bed of €120/2p kamer. Inclusief ontbijt.
Meer lezen?
Zin gekregen om met de trein door Europa te reizen?
De Bernina Express is met recht een van de beroemdste treinroutes
Centovalli Express van Zwitserland naar Italië
Golden Pass Route van Montreux naar Zweisimmen
Scratchingmymap deelt al sinds 2014 gratis reisgidsen, routes, budgettips en meer. Als je mij wilt steunen, kan dat door mij op een virtuele koffie te trakteren. Dankjewel!
Ria zegt
Mooi verslag en veel informatie voor mensen die de reis willen ondernemen…